مفهوم سند الکترونیکی/اعتبار اسناد الکترونیکی

مفهوم سند الکترونیکی

مفهوم سند الکترونیکیسند به معنی دلیل، نوشته و مدرکی است که قابل استناد واستفاده باشد.

سند میتواند شامل مراسلات، دفاتر، عکسها، پرونده‌ها وسایر اسناددولتی ویاموارددیگرباشد.سند الکترونیک سندی است که به شیوه‌ی رایانه‌ای تولید، منتقل وحفاظت میشوند.این نوع اسناد، ممکن است از آغاز به شیوه‌ی الکترونیکی تولیدشده یا اینکه بعداً از شکل عادی به فرم الکترونیکی درآمده باشند مثلاً اسکن مدارک کاغذی، اسکن پرونده‌های کاغذی.

اصالت و اعتبار اسناد الکترونیکی

اصالت واعتبار اسناد الکترونیکی منوط به پذیرفته شدن آن‌ها به‌عنوان دلیل و مدرک است.

تشخیص میان داده‌ها و اطلاعات کار آسانی نیست. درتعیین اصالت سند سه ویژگی اساسی و ضروری مطرح‌شده است:

قابل‌اعتماد بودن اسناد الکترونیکی

زمانی سندی قابل‌اعتماد و معتبر است که فعالیت و کار مربوط را به‌طور کامل و دقیق نشان دهد.

برای این امر، نیاز به اطمینان و اعتماد به فرآیندهای آرشیو وحفظ اسناد وقرارگرفته سنددر محیط عملیاتی خود میباشد.

درواقع، سنددریافت شده بایددارای محتوای بافت وساختار بوده ودارای رکوردی برای ثبت باشد.

تمامیت و یکپارچگی

تمامیت کیفیتی است که سبب تأیید دست‌نخوردگی، مدیریت و مستند بودن کلیه‌ی فعالیت‌های مرتبط با سند است؛ مانند باز شدن سند به شیوه‌ی الکترونیکی، خواندن و بایگانی نمودن آن. حفاظت از اسناد برای مطمئن بودن از کامل بودن آن و منع از دست‌کاری غیرمجاز یا تصادفی میباشد. درسند به‌جز تغییرات مجازی که برای آن مقررشده نباید دست‌کاری شده باشد و همچنین باید از هویتی اصیل برخوردار باشد.

کاربردی و سودمند بودن

سندالکترونیکی باید کاربردی ومفید بماندتا کاربران درهرزمان و درهر شرایطی قابل دسترسی باشند.

برای این امرعلاوه برداشتن مکان معین میبایست قابل بازیابی و قابل خوانا بودن وفهمیدن باشد.درصورتی‌که هر سه این عوامل در یک سند الکترونیکی موجود باشد یعنی یک سند دارای قابلیت اعتماد، تمامیت و یکپارچگی و سودمندی باشد ودرصورتی‌که کلیه فعالیتهای مربوط به نگهداری و حفظ آن حکایت نماید میتوان براصالت چنین سندی صحه گذاشت.مفهوم سند الکترونیکی

ارزش اثباتی اسناد الکترونیکی در قوانین ایران

اسناد الکترونیکی و اسناد کتبی از موضوعات مهم ادله‌ی اثبات دعوا به شمار می‌آیند.

اسناد الکترونیکی در مقایسه با اسناد کتبی که از ادله سنتی اثبات دعوا محسوب میشوند.از موضوعات نوظهور به شمار میرود. در تطبیق این دو نوع اسناد در موارد سکوت قانون‌گذار به‌طورمعمول به قواعد حاکم بر اسناد کتبی ارجاع میشود. قانونگذار کشور ما مفهوم اسناد الکترونیک را به رسمیت شناخته است. این مفهوم از طریق حقوق خارجی وارد حقوق ما شده است.

با تصویب قانون تجارت الکترونیک، اصل لزوم پذیرش دلیل الکترونیکی موردقبول واقع‌شده است. ماده 12 قانون تجارت مقرر می‌دارد:«اسناد و ادله اثبات ممکن است به‌صورت داده‌پیام بوده و در هیچ محکمه یا اداره دولتی نمی‌توان بر اساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی داده‌پیام را صرفاً به دلیل شکل و قالب آن رد کرد».

بررسی سند الکترونیک و ارزش اثباتی آن

بررسی سندالکترونیک وارزش اثباتی آن درحقوق داخلی اغلب برمبنای تفاسیری است که حقوقدانان ارائه داده‌اند.

درواقع قانون تجارت الکترونیک ازحیث دارای کاستیهایی است.

همچنین رویه قضایی نیزهنوزاز غنای لازم برخوردار نیست تا برخی ابهامات را رفع نمود. درنهایت، ارزش اثباتی اسناد الکترونیکی به دوصورت داده‌پیام عادی وداده‌پیام مطمئن به‌وسیله‌ی تطبیق با اسناد رسمی و عادی معین میشود. قانونگذار درقانون تجارت الکترونیک، داده‌پیام مطمئن را دارای ارزش اثباتی دانسته اما در خصوص ارزش اثباتی داده‌پیام نامطمئن سکوت اختیار نموده است.

 براین اساس میبایست با مقایسه این سندبا سندعادی، اعتباروارزش آن درحدسندعادی سنجیده شود. مفهوم سند الکترونیکی