حقوق مالکیت معنوی در چین

 

به روز رسانی: 1398/04/26ساعت 10:30تعداد صفحات:18  صفحه

بخش زیادی از فایل حقوق مالکیت معنوی در چین قابل خریداری در اینجا به صورت رایگان نمایش داده شده است.

این مقاله با موضوع «حقوق مالکیت معنوی در چین» با فونت بی لوتوس در  18 صفحه تهیه گردیده است. در این مقاله ما به مفهوم حقوق مالکیت معنوی پرداخته و سپس این مسئله را در حقوق کشور چین مورد بررسی قرار داده ایم. در ذیل برخی از مطالب مقاله به طور خلاصه آورده شده است.

 

مقدمه

در طول سالیان اخیر، درخواست فعالیت تجاری مؤسسات چینی و خارجی در چین رشد چشمگیری داشته است. بااین‌حال، درخواست‌‌‌های داخلی با سرعت بیشتری افزایش پیدا کرده است. این تقاضاها، در سال ۲۰۰۳ نسبت به درخواست‌‌‌های خارجی بسیار بیشتر بود. علاوه بر این، تفاوت میان درخواست‌‌‌های داخلی و خارجی در طول چهار سال اخیر بسیار گسترده‌ شده است (ریترز^[1]، 2010).

در مورد اختلافات در حوزه مالکیت معنوی، جنبه‌های مختلفی در حوزه تأثیرات اقتصادی حقوق مالکیت معنوی و طرح بهینه نظام‌های حقوق مالکیت معنوی مطرح می‌شود. ازیک‌طرف، کشورهای درحال‌توسعه معمولاً نگران قوانین سختگیرانه در حقوق مالکیت معنوی و سلطه بالقوه صنایع‌شان از طریق شرکت‌های چندملیتی فناوری-محور هستند.

 

از طرف دیگر، کشورهای صنعتی تلاشی را به‌منظور تقویت حقوق مالکیت معنوی در سطح جهانی انجام می‌دهند تا از سرمایه‌گذاری‌های تحقیق و توسعه شرکت‌های داخلی‌شان حمایت کنند (لیگسالز، 2010: 144).

از زمان عضویت چین در سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱، قوانین این کشور در رابطه با حقوق مالکیت معنوی با استانداردهای بین‌المللی منطبق شد. تحولات اخیر مانند تجدیدنظر سوم در قانون حق ثبت اختراع چین بر این مسئله تأکید می‌کند.

مشابه با کشورهای غربی، در قانون ثبت اختراع، قانون علامت تجاری، قانون حق نشر، قانون رقابت ناعادلانه، انواع مختلفی از حقوق مالکیت معنوی تعریف شد.

باهدف توضیح مسائل خاص مانند نقض حقوق مالکیت معنوی در اینترنت، دیوان عالی قوانین و تفسیر‌‌‌های بیشتری صادر نمود (دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 7).

به‌هرحال، اسناد نشان می‌دهد که هدف مهم در زمینه کاهش نقض حقوق مالکیت معنوی تابه‌حال محقق نشده است و دلیل آن اساساً مکانیسم اجرایی بی‌اثر و غیر بازدارنده است (یو.اس.تی.آر[2]، 2009).

 

 

مفهوم حقوق مالکیت معنوی

حقوق مالکیت معنوی[3]، به موضوعاتی می‌پردازد که از تفکر انسان نشأت گرفته و خلق‌شده از ذهن وی باشد.

در حقیقت این نوع مالکیت به‌طور ذاتی قابل‌لمس نبوده بلکه دربردارنده‌ی دانش و اطلاعاتی است که منجر به تولید مصنوعات و محصولات می‌گردد.

 

 

 

اهمیت حقوق مالکیت معنوی در چین

در جهان امروزی، با توسعه جهانی‌سازی اقتصاد و اقتصاد مبتنی بر دانش، مالکیت معنوی به‌طور روزافزون به منبع استراتژیک توسعه ملی و مهم‌ترین مؤلفه در رقابت‌پذیری بین‌المللی بدل شده است و در ساخت یک کشور نوآور و حفظ ابتکار عمل در توسعه، مهم‌ترین عامل است.

وزیر علوم و فنّاوری چین، ژو گوانهوا^[4] در مارس سال ۲۰۰۶ بیان کرد که در سال ۲۰۰۱، از میان ۴۹ کشور مهم ازلحاظ قابلیت‌‌‌های گسترده نوآوری تکنولوژی و علمی، چین در مقام بیست و هشتم قرار داشت.

وی مطرح نمود که پیش از اینکه بتوانیم بیان کنیم در دستیابی به هدف خود موفق هستیم، باید ۱۰ رتبه ارتقا پیدا کنیم و وارد ۲۰ کشور اول شویم.

شورای دولت در ژوئن سال ۲۰۰۸، طرح کلی استراتژی ملی مالکیت معنوی را منتشر کرد که در آن به‌وضوح به اهمیت حقوق مالکیت معنوی از دیدگاه چین اشاره شده بود (دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 4).

استراتژی کشور چین در قبال مالکیت معنوی

چین دومین اقتصاد بزرگ در جهان است که فرصت‌‌‌های کسب‌وکار جذاب و بازار بالقوه کلانی فراهم می‌سازد. بااین‌حال، مانند تمامی اقتصادهای درحال‌توسعه، ازآنجایی‌که چین یک کشور درحال‌توسعه است، خطراتی وجود دارد که سرقت یا نقض حقوق مالکیت معنوی یکی از آن‌ها است.

آگاهی حق مالکیت معنوی افراد، پیروی یک استراتژی روشن در رابطه با چگونگی استفاده از آن‌ها، حفاظت و اجرایی کردن این استراتژی‌ها، بخش لاینفکِ وظایف هر شرکت خارجی است که باید ان را مدنظر قرار دهد (دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 1).

بر اساس گزارش ارزیابی تأثیر چین بر جهان علمی که به‌وسیله موسسه اطلاعات علمی و فنی چین (ISTIC) در سه‌ماهه اول سال ۲۰۱۰ منتشر شد، چین به پیشرفت سریعی روی آورده است.

در میان ۱۹ کشور، چین ازلحاظ قدرت علمی ملی در مقام چهارم و ازلحاظ نفوذ علمی بر سرتاسر جهان در رتبه سیزدهم قرار دارد (دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 4).

سیستم قضایی در چین

سیستم قضایی در کشور چین شامل چهار حوزه دادگستری می باشد:

1. دادگاه عالی مردم
2. دادگاه بلندپایه مردم
3. دادگاه متوسط مردم
4. دادگاه عمومی مردم

دادگاه عالی مردم بالاترین مقام قضایی دولت است که در پکن واقع شده است.

با توجه به مسائل مربوط به IP (مالکیت فکری) هیچ دادگاه ویژه مالکیت فکری وجود ندارد. اما بخش­های تخصصی برای بعضی موارد مالکیت فکری وجود دارد. اولین بخش تخصصی در سال 1993 در پکن تاسیس شد.

سه سال بعد دادگاه عالی قضایی تقسیم و دسته­ بندی مالکیت فکری (IP) را ایجاد کرد و  تا سال 2001 دادگاه عالی و بسیاری از دادگاه­های متوسط در شهرهای بزرگ بدنبال آن بودند.

بطور کلی دادگاه اول برای نقض حق ثبت اختراع، دادگاه متوسط مردمی است (جاسمن و همکاران، 2012: 23-24).

تا پایان سال 2007، 64 دادگاه مردمی متوسط صلاحیت انحصاری را در مورد پرونده ­های حقوقی داشت. با توجه به روش متشکل از دو مرحله، تصمیمات دادگاه اول می­تواند به دادگاه عالی بعدی، که تصمیم نهایی را می­گیرد، تجدیدنظر کند.

علاوه بر این، اگر موارد مذکور با توجه به شواهد بطور نادرست و اشتباه تصویب شده بود، دادگاه بالاتر یا حتی دادگاه عالی قضایی می­تواند مورد نهایی را دوباره بررسی کند. در حالیکه هر دو موضوع حقوقی و قانونی مورد بررسی قرار می­گیرد.

اعمال حقوق قانونی نقض می­تواند با استفاده از یک اصطلاح «سیر اداری» یا «سیر قضایی» اجرا شود.

طرق قضایی شامل حقوق مدنی و جنایی است. اگرچه در اکثر موارد از اهمیت چندانی برخوردار نییست. انتخاب روش رسیدگی انواع مختلفی دارد. هر دو شیوه اداری و قضایی می­تواند همزمان آغاز شود.

بنابراین روش اداری و اجرایی تعیین­شده می­تواند به همراه روش قضایی رسیدگی شود و از آن تبعیت کند (جاسمن و همکاران، 2012: 24).

 

بررسی مصادیق حقوق مالکیت معنوی در چین

در ذیل برخی مصادیق حقوق مالکیت معنوی در چین مورد بررسی قرار می گیرد:

 

1-کپی رایت             

با توجه به ماده 6 قانون اجرای قانون کپی رایت جمهوری خلق چین (بعد از آن مقررات اجرایی)، کپی رایت از تاریخی که ایجاد یک کار تکمیل می شود محافظت می شود. یک صنعت مشمول کپی رایت باید دارای یک ساختار فکری اصلی باشد که در قالب ملموس قرار گیرد. کپی رایت شیوه ای است که تفکر، ایده یا احساس بیان می شود و اندیشه، ایده یا احساس درونی را محافظت نمی کند. بنابراین، یک ایده که در شکل ملموسی دیده نمی شود، توسط کپی رایت محافظت نمی شود (گئو، 2017: 1).

موضوع محافظت شده در کپی رایت، یعنی حفاظت کپی رایت از آثار است. اصطلاح «آثار» که در قانون کپی رایت چین (CCL) ذکر شده، به معنی تولیدات فکری در حوزه ادبی، هنری و علمی می باشد، به شرطی که آنها از اصالت و توانایی تکثیر در قالب خاصی (ببینید ماده2 مقررات اجرایی). بر این اساس، آثار تحت  قانون کپی رایت چین باید با چهار عامل اساسی زیر مجهز شوند (گئو، 2017: 1):

1. خلق آثار 2. نوآوری آثار 3. طبیعت ثابت آثار 4. قابلیت تکثیر آثار

انواع آثار

ماده 3 قانون حق نسخه برداری(کپی رایت) چین مصوب 2001، در خصوص تعریف آثار مقرر می دارد: اصطلاح «آثار» شامل آثار ادبی، هنر، علوم طبیعی، علوم اجتماعی، فن­آوری مهندسی و مانند آن در اشکال زیر مطرح شده است:

(1) آثار نوشته شده؛

(2) آثار بیانی؛

(3) آثار موسیقایی، دراماتیک، کوی، آثار نقاشی و آکروباتیک؛

(4) آثار هنری زیبا و معماری؛

(5) آثار عکاسی؛

(6) 6. آثار سینمایی و آثار ساخته­شده مشابه به شیوه­ی آثار سینمایی.؛

(7) طراحی طرح های مهندسی و طرح های محصول؛ نقشه ها، طرح ها و سایر کارهای گرافیکی و کارهای مدل؛

(8) نرم افزار کامپیوتر؛

(9) دیگر کارهایی که در قوانین و مقررات اداری ارائه شده است.

برای دریافت فایل ترجمه شده قانون کپی رایت چین مصوب (2010) بر روی کلمه ادامه مطلب کلیک نمایید. ادامه مطلب….

2-حق ثبت اختراع

حق ثبت اختراع یکی از ویژگیهای منحصر به فرد نظام حق مالکیت معنوی کشور چین به عنوان «یک برنامه نوآورانه بومی»، اعطای اعتبار مالیاتی و حق بیمه به شرکت‌های چینی (و نه خارجی) برای هر یک از اختراعاتی که به اسم‌شان در موسسه سازمان حق مالیکت معنوی کشورثبت می‌شود، می باشد.

بسیاری از شرکت‌ها تاکید دارند که این سیاست دارای اثرات جانبی است:

حق ثبت اختراع به عنوان شاخصی برای سنجش پیشرفت و توسعه، چه در سطح داخلی و چه در سطح خارجی است. بنابراین، می‌تواند منجر به دو تاثیر برای شرکت‌های خارجی گردد (جاسمن و همکاران، 2012: 28).

 

3-ثبت علائم تجاری در چین

طبق قانون علائم تجاری چین، سازمان علامت تجاری چین با مدیریت وزارت صنعت و تجارت تحت شورای دولتی مسئول ثبت علائم تجاری در کشور چین، می‌باشد.

ماده 4 قانون علائم تجاری چین مصوب 2013 ثبت علائم تجاری را منوط به تقاضای شخص حقیقی و یا حقوقی دانسته است. ماده مذکور مقرر می‌دارد:«هر شخص حقیقی و حقوقی یا سازمان دیگری که قصد کسب حق انحصاری برای استفاده از یک علامت برای کالاها یا خدمات خود را در فعالیت‌های تولید و کسب‌وکار خود دارد، می‌بایست برای ثبت علامت به دفتر علامت تجاری تقاضای ثبت نماید».

در موقع درخواست ثبت‌ یک علامت تجاری و استفاده از یک علامت تجاری، اصل حسن نیت باید احراز گردد.

علاوه براین، صاحب یک علامت تجاری می‌بایست مسئولیت کیفیت کالاهای مورداستفاده از علامت تجاری را بر عهده بگیرد. مقامات اجرایی وزارت صنعت و تجارت در سطوح مختلف از طریق اداره علائم تجاری، می‌بایست از هر عملی  که سبب فریب مصرف‌کنندگان گردد جلوگیری نمایند.

 

برای دریافت فایل ترجمه شده قانون علائم تجاری چین مصوب (2013) بر روی کلمه ادامه مطلب کلیک نمایید. ادامه مطلب….

 

4-حق نشر

حق نشر به عنوان یک حق طبیعی در نظر گرفته می‌شود زیرا برای ایجاد یک اثر یا تألیف و تصنیف اولیه اثر به طور خودکار به وجود می‌آید.

این آثار یا تالیف‌‌‌های اصلی می‌توانند کتاب، نمایشنامه، قطعه موسیقی، ضبط صوتی و تصویری، نقشه برداری، تصاویر متحرک، نوار فیلم، برنامه‌‌‌های تلویزیونی، عکس، نقاشی، طراحی، نقشه ها، معماری، مدل‌‌‌های مقیاسی، مجسمه، صنایع دستی، طراحی جواهرات، طراحی ‌پارچه، برنامه‌‌‌های کامپیوتری، پایگاه داده و حتی سخنرانی‌ها شفاهی و خطابه باشند.

بنابراین این آثار نیازی به ثبت حق نشر ندارند. از آنجایی که چین برای حفاظت از آثار ادبی و هنری یکی از اعضای معاهده برن است آثار اتباع بیگانه به طور خودکار در چین حفاظت می‌شود البته اگر کشور او عضو معاهده برن باشد و یا اثر او برای اولین بار در یکی از کشورهای عضو برن منتشر شده باشد. به طورکلی، دوره حفاظت حق نشر به اندازه عمر مولف به اضافه ۵۰ سال است.

حقوق جانبی تحت حق نشر عبارتند از حقوق مربوط به ناشران، هنرمندان، آهنگسازان و فیلمبردار‌ها و ایستگاه‌‌‌های رادیویی تلویزیونی. هر چند شرایط خاصی وجود دارد که تحت آن می‌توان بدون مجوز از حق نشر استفاده کرد(دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 10).

تحت حق نشر از تصویر محصول یا طرح‌ها و نقشه‌‌‌های موجود در کاتالوگ‌‌‌های تجاری و  فنی و همچنین موجود در اینترنت، حفاظت می‌شود (یعنی در صفحه وب رسمی دارنده حق).

بازتولید این تصاویر و نقشه‌ها به وسیله رقبا در کاتالوگ یا اینترنت به منزله نقض حق نشر است که به وسیله اداره حق نشر ملی اجرا می‌شود.

به نقض‌کننده‌های این قانون دستور داده می‌شود تا تصاویر یا طرح‌هایی که حق نشر را نقض می‌کنند از کاتالوگ یا اینترنت حذف کنند. وظیفه حذف موارد نقض کننده حق نشر از اینترنت به ارائه دهندگان خدمات اینترنت تعمیم یافته است.

یک روش خاص این است که دارنده حق نشر از ارائه دهنده خدمات می‌خواهد تا حق او را اجرا کند (دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 10).

به طور کلی، امروزه بسیاری از آثار دارای حق نشر که از نظر تجاری با ارزش هستند توسط صنعت محتوا کنترل می شوند. اگرچه اکثر مردم معتقدند نویسندگان این آثار باید اصلی ترین ذینفع درآمد مربوط به حق نشر باشند ولی اینطور نیست.  علاوه بر این، تحقیقات اقتصادی نشان داده است که در مقایسه با صاحبان حق نشر، حمایت از حق نشر برای اکثر سازندگان تضمینی برای سود بیشتر نیست (کرشمر و کائول، 2004: 43-44). .

5-رقابت ناعادلانه

در ژانویه ۲۰۰۷، تفسیر دادگاه عالی مردم در مورد محاکمات مدنی در خصوص رقابت غیر عادلانه منتشر شد و این موضوع یک نوع راهنمایی درباره نحوه رسیدگی به پرونده های مدنی شامل رقابت ناعادلانه است. قانون رقابت ناعادلانه از سال ۱۹۹۳ تا کنون اصلاح نشده است.

برای اینکه اوضاع را پیچیده‌تر کند، تقریباً همه استان‌ها در چین مقررات مربوط به رقابت ناعادلانه را دارند.

این موضوع یک حقیقت است که در چین، حمایت منسجم از مالکیت فکری تنها با ثبت حقوق یک فرد قابل دستیابی است.

اگر کسی حق ثبت اختراع یا طراحی برای حفاظت از محصول نداشته باشد، نمی‌توان انتظار دریافت چنین حمایتی از قانون رقابت ناعادلانه را داشت.

قانون رقابت غیرمنصفانه چین بر روی یک اصل کلی عمل می‌کند که اگر یک قانون به عنوان قانون رقابت ناعادلانه توسط قانون تعریف نشود، این یک اقدام ناعادلانه است (دوانشایر-الیس و همکاران، 2011: 11).

 

 

 

[1]. Reuters

[2]. USTR

[3]. Intellectual Property Rights

[4]. Xu Guanhua

(برای مشاهده منابع و همچنین محتوای کامل مقاله می توانید آن را خریداری نمایید).